Phát Triển Kinh Tế Là Gì? Các Yếu Tố Ảnh Hưởng Đến Phát Triển Kinh Tế

Phát triển kinh tế là một trong những mục tiêu hàng đầu của mọi quốc gia. Đặc biệt là đối với thời kỳ hội nhập quốc tế. Nó đã trở thành một cuộc đua của toàn thế giới. Vậy phát triển kinh tế là gì? Các yếu tố nào ảnh hưởng đến phát triển kinh tế? Hãy cùng tìm câu trả lời trong bài viết dưới đây.

Phát triển kinh tế là gì?

Phát triển kinh tế là thuật ngữ được dùng để chỉ quá trình chuyển đổi kinh tế. Nó có liên quan đến việc chuyển biến cơ cấu của nền kinh tế thông qua quá trình công nghiệp hóa. Nhằm tăng tổng sản phẩm trong nước và cả thu nhập đầu người.

Để thúc đẩy quá trình chuyển đổi, đầu tư tư bản chính là yếu tố cơ bản. Vì nó rất quan trọng và chủ yếu. Vì đầu tư sẽ làm tăng năng lực sản xuất hàng hóa và dịch vụ của nền kinh tế và năng suất sử dụng nguồn lực. Bên cạnh đó, đầu tư tư bản còn làm tăng tổng cung cầu và thu nhập quốc dân. Sự gia tăng mức thu nhập quốc dân sẽ làm tăng quá trình tích lũy tư bản.

Phát triển kinh tế thúc đẩy quá trình chuyển đổi

Ngoài ra, khi nhắc đến phát triển kinh tế thì cần nhắc đến quá trình công nghiệp hóa. Bởi nó tạo nên sự khác biệt giữa quốc gia phát triển và quốc gia đang phát triển. Hầu hết các quốc gia đang phát triển nổi bật với nền sản xuất tự cấp tự túc. Chủ yếu là nông nghiệp cùng mức thu nhập đầu người thấp. Ngược lại, các quốc gia phát triển lại mạnh về công nghiệp và mức thu nhập đầu người cao.

Các yếu tố ảnh hưởng đến sự phát triển kinh tế là gì?

Phát triển kinh tế là gì được biểu hiện rõ rệt nhất ở sự tăng trưởng kinh tế. Do đó, mọi nhân tố tăng trưởng kinh tế cũng là nhân tố phát triển kinh tế.

Thế nhưng phát triển kinh tế có nội dung rộng hơn tăng trưởng kinh tế. Vì vậy, bên cạnh các nhân tố tăng trưởng kinh tế thì còn có các yếu tố khác tác động đến sự phát triển kinh tế. Nên sự phát triển kinh tế chịu ảnh hưởng của các yếu tố sau:

Các yếu tố ảnh hưởng đến phát triển kinh tế là gì?

Yếu tố thuộc lực lượng sản xuất

Các yếu tố này tạo thành các yếu tố đầu vào của sản xuất. Nên có thể cho thấy số lượng và chất lượng của yếu tố đầu vào quyết định đến số lượng, chất lượng của hàng hóa và dịch vụ. Nó ảnh hưởng trực tiếp đến sự phát triển kinh tế.

Đối với lực lượng sản xuất, bên cạnh các điều kiện tự nhiên, tài nguyên thiên nhiên thì yếu tố con người và khoa học, công nghệ giữ vai trò hết sức to lớn:

• Khoa học đã trở thành lực lượng sản xuất trực tiếp. Khoa học và công nghệ là động lực thúc đẩy sự phát triển kinh tế của các quốc gia.
• Công nghệ tiên tiến, nhất là đối với các lĩnh vực công nghệ cao. Nếu được vận dụng phù hợp thì sẽ sử dụng có hiệu quả các yếu tố đầu vào. Từ đó, tăng năng suất lao động, tạo ra hàng hóa có chất lượng cao và bảo vệ môi trường sinh thái. Đây có thể được xem là yếu tố quan trọng để phát triển kinh tế nhanh và bền vững.
• Thế nhưng, nhân tố hàng đầu đối với lực lượng sản xuất chính là con người. Đặc biệt trong điều kiện cách mạng khoa học và công nghệ hiện đại.
• Chỉ có con người mới là nhân tố năng động, sáng tạo ra công nghệ mới và sử dụng công nghệ. Từ đó, để tạo ra của cải vật chất. Vậy nên, đầu tư vào các lĩnh vực để phát huy nhân tố con người chính là đầu tư vào việc phát triển kinh tế.

Lực lượng sản xuất có vai trò quan trọng đối với sự phát triển

Yếu tố thuộc về quan hệ sản xuất

Quan hệ sản xuất ảnh hưởng trực tiếp đến phát triển kinh tế theo hai hướng:

• Thúc đẩy phát triển kinh tế khi quan hệ sản xuất phù hợp với tính chất và trình độ của lực lượng sản xuất.
• Quan hệ sản xuất kìm hãm sự phát triển kinh tế nếu không có sự phù hợp.

Quan hệ sản xuất phù hợp với tính chất và trình độ phát triển của lực lượng sản xuất là khi:

• Chế độ và hình thức sở hữu tư liệu sản xuất phù hợp;
• Các hình thức tổ chức kinh tế rất năng động và hiệu quả;
• Các hình thức phân phối thu nhập hợp lý, công bằng, kích thích tính tích cực, sáng tạo của người lao động,…
• Các nguồn lực của nền kinh tế được khai thác triệt để. Nên sử dụng có hiệu quả, kinh tế được thúc đẩy phát triển.

Quan hệ sản xuất cần phù hợp với tính chất của của phát triển

Yếu tố thuộc kiến trúc thượng tầng

Kiến trúc thượng tầng tác động đến sự phát triển kinh tế. Sự tác động này có các đặc điểm sau:

Các yếu tố khác nhau của kiến trúc thượng tầng có mức độ tác động khác nhau đến sự phát triển kinh tế.

Chẳng hạn như:

• Các yếu tố như tư tưởng, đạo đức,… nó tác động gián tiếp đến phát triển kinh tế.
• Còn các yếu tố như chính trị, pháp luật, thể chế,… tác động trực tiếp hơn và mạnh mẽ hơn.

Tác động của kiến trúc thượng tầng tới sự phát triển kinh tế cũng có thể diễn ra theo hai hướng:

• Thúc đẩy sự phát triển kinh tế sao cho phù hợp;
• Kìm hãm sự phát triển nếu nó không phù hợp với hạ tầng cơ sở, với những yêu cầu khách quan của cuộc sống.

Mong rằng với nội dung chúng tôi vừa chia sẻ trên, bạn đã giải đáp được thắc mắc phát triển kinh tế là gì. Từ đó có được những nhận định đúng đắn về thị trường.