[Phân Tích] Tác Phẩm Ai Đã Đặt Tên Cho Dòng Sông

Ai đã đặt tên cho dòng sông là tác phẩm thường xuất hiện trong các đề thi THPT Quốc gia. Tuy nhiên bạn lại chưa biết cách phân tích tác phẩm này chi tiết, rành mạch? Theo dõi bài viết dưới đây để cập nhật nội dung chuẩn nhất về tác phẩm này.

Giới thiệu chung về tác giả và tác phẩm

Tìm hiểu chung về tác giả và tác phẩm

Tác giả Hoàng Phủ Ngọc Tường

Chân dung Hoàng Phủ Ngọc Tường

Hoàng Phủ Ngọc Tường sinh ngày 9/9/1937 tại TP. Huế. Ông là một trí thức yêu nước, một nhà văn trưởng thành trong thời kì chống Mĩ. Ông là cây bút uyên bác, tài hoa, chuyên viết bút kí về cảnh sắc, con người Việt Nam đặc biệt là xứ Huế.

Phong cách nghệ thuật của HPNT kết hợp giữa chất trí tuệ và tính trữ tình, giữa nghị luận sắc bén và suy tư đa chiều được tổng hợp từ vốn kiến thức phong phú về nhiều mặt; lối hành văn hướng nội, súc tích, mê đắm và tài hoa.

Một số giải thưởng của HPNT:

• Giải thưởng Hội Nhà văn Việt Nam, năm 1980.
• Giải thưởng Văn học Ủy ban toàn quốc LH các Hội Văn học nghệ thuật Việt Nam, 1999, 2008.
• Giải A về Văn học Nghệ thuật Cố đô Huế (1998-2003).
• Giải thưởng Nhà nước về Văn học nghệ thuật, năm 2007.

Tác phẩm Ai đã đặt tên cho dòng sông

Tác phẩm được viết tại Huế vào 1/1981, in trong tập bút kí cùng tên. Đây là tác phẩm tiêu biểu cho phong cách văn chương Hoàng Phủ Ngọc Tường: tri thức phong phú, xúc cảm sâu lắng, văn phong tao nhã.

Bài bút kí có ba phần, đoạn trích thuộc phần thứ nhất.

Chủ đề của tác phẩm: Cảm nhận và miêu tả sông Hương ở nhiều góc độ. Nhà văn bộc lộ tình yêu tha thiết say đắm với thiên nhiên và con người xứ Huế qua cái tôi trữ tình tài hoa, uyên bác, giàu tình cảm và trí tưởng tượng phong phú.

Phân tích vẻ đẹp sông Hương trong tác phẩm Ai đã đặt tên cho dòng sông

Vẻ đẹp dòng sông Hương

Sông Hương trong vẻ đẹp tự nhiên

Sông Hương ở vị trí thượng nguồn

Sông Hương ở thượng nguồn

– Sông Hương được so sánh “là một bản trường ca của rừng già”.

Dòng sông mang nhiều cung bậc: “rầm rộ giữa bóng cây đại ngàn, mãnh liệt vượt qua ghềnh thác, cuộn xoáy như cơn lốc vào những đáy vực bí ẩn,… dịu dàng và say đắm giữa những dặm dài chói lọi màu đỏ của hoa đỗ quyên rừng”.

– Sông Hương được ví “như một cô gái Di-gan phóng khoáng và man dại”.

=> Nhờ việc sử dụng so sánh, liên tưởng, nhân hóa, ngôn từ tinh tế, ấn tượng, tác giả cho ta thấy sông Hương vùng thượng lưu toát lên vẻ đẹp của một sức sống mãnh liệt, hoang dại, đầy cá tính.

Vẻ đẹp sông Hương ở ngoại vi thành phố trong tác phẩm “Ai đã đặt tên cho dòng sông”

– Mang nét đẹp dịu dàng, trí tuệ “trở thành người mẹ phù sa của một vùng văn hóa xứ sở”.

– Được ví như một người con gái đẹp. Cụ thể ở chi tiết “nằm ngủ mơ màng giữa cánh đồng Châu Hóa đầy hoa dại”.

Vẻ đẹp sông Hương ở giữa thành phố Huế

Sông Hương giữa lòng thành phố

– Sông Hương như tìm đúng đường về “kéo một nét thẳng thực yên tâm theo hướng tây nam – đông bắc”.

– Sông Hương gặp cầu Tràng Tiền “nhỏ nhắn như những vành trăng non”.

=> Bút pháp tả thực, giọng văn hào hùng, nhà văn bộc lộ niềm tự hào về con sông quê hương.

Vẻ đẹp sông Hương khi ra biển

– Mang vẻ đẹp “mơ màng như sương khói… đi giữa màu xanh biếc của tre trúc, những vườn cau vùng ngoại ô Vĩ Dạ”.

– Và rồi như sực nhớ lại một điều gì chưa kịp nói, nó đột ngột đổi dòng”.

=> Sông Hương được miêu tả như cô gái dịu dàng, chung thủy. Biểu trưng cho tấm lòng của người dân xứ Huế.

Phân tích tác phẩm Ai đã đặt tên cho dòng sông – Vẻ đẹp văn hóa của Sông Hương

Dòng sông của âm nhạc

Dòng sông của âm nhạc

– Vẻ đẹp thanh thoát, uyển chuyển: “Sông Hương đã trở thành một người tài nữ đánh đàn lúc đêm khuya”.

Dòng sông của thi ca

– Xét về phương diện thi ca: “dòng sông không bao giờ tự lặp lại mình trong cảm hứng của các nghệ sĩ”.

• Trong thơ Tản Đà, sông Hương là “dòng sông trắng lá cây xanh”.
• Trong thơ Bà Huyện Thanh Quan, sông Hương đẹp với bóng chiều bảng lảng từ nỗi quan hoài vạn cổ.
• …

Vẻ đẹp dòng sông Hương trong tác phẩm “Ai đã đặt tên cho dòng sông” – Vẻ đẹp lịch sử của sông Hương

• Trong các thời vua Hùng, sông Hương là dòng sông biên thùy xa xôi của đất nước.
• Trong sách Dư địa chí, sông Hương mang tên Linh Giang (dòng sông thiêng) có sứ mệnh bảo vệ biên giới phía Nam của Đại Việt.
• Nó chứng kiến Cách mạng tháng Tám và bao chiến công rung chuyển của cuộc chiến tranh vệ quốc sau này.

=> Đây là dòng sông gắn liền với chiến công hào hùng, thăng trầm của lịch sử.

Sông Hương trong cảm nhận của tác giả

Vẻ đẹp của sông Hương trong tác phẩm Ai đã đặt tên cho dòng sông

– Sông Hương như “một cô gái Di-gan phóng khoáng và man dại”.

– Sông Hương như một thiếu nữ dịu dàng, sâu sắc, kín đáo và rất chung tình.

– Sông Hương như một cô dâu Huế trong màu áo điều lục “Cũng chính là màu của sương khói trên sông Hương”.

Với những chia sẻ trên đây, chắc hẳn bạn đã hiểu rõ cách phân tích vẻ đẹp dòng sông Hương. Hy vọng chia sẻ của bài viết sẽ hữu ích đối với bạn.